Wiosenne kwiaty
Czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum)
Czosnek niedźwiedzi jest gatunkiem rośliny pochodzącej z rodziny czosnkowych. Rośnie on dziko na terenie Europy, Turcji i na Kaukazie. W Polsce obszarem jej występowania są głównie Sudety, Karpaty, Pogórze i na przyległych obszarach, gdzie jest dosyć pospolity. Czosnek niedźwiedzi osiąga wysokość od 20 do 50 centymetrów.Rośnie kępami, zdarza się, że tworzy duże, zwarte łany.
Roślina wydziela specyficzny czosnkowy zapach. Sama cebula jest wąska, jej długość zaczyna się od 2 do 6 centymetrów, pokrywa ją półprzeźroczysta błona lub pozostałe po niej wiązki włókien. Łodyga jest prosto wzniesiona, pełna w środku, trójkanciasta i nie pokrywają jej liście.
Wysokość łodygi sięga do 50 centymetrów. Czosnek to wiosenny kwiat, który zaczyna kwitnąć od kwietnia do maja. Kwiaty zapylają muchy i trzmiele. Jest rośliną leśną. Rośnie w wilgotnych i cienistych lasach liściastych – w szczególności w buczynach. Czosnek niedźwiedzi jest rośliną: jadalną, ozdobną i leczniczą.
Konwalia majowa (Convallaria majalis)
Konwalia majowa jest popularną rośliną ozdobną i leczniczą, której główną cechą są niewielkie wiosenne kwiaty o charakterystycznym zapachu i kształtach przypominająch małe dzwonki. Najczęściej występuje w lasach, na terenie prawie całej Polski.
Kłącze tej rośliny jest stosunkowo cienkie (do około 5 milimetrów średnicy), podziemne, pełzające blisko pod powierzchnią ziemi (od 6 do 8 centymetrów), brunatne, z resztkami zeszłorocznych liści. Korzenie wyrastają w węzłach kłącza, są cienkie, (około 1 milimetra średnicy) i szarawe.
Sięgają płytko, do 25 centymetrów. Łodyga wyrasta z dwuletnich kłączy. Osiąga do 20⁄30 centymetrów wysokości i jest zwykle nieco krótsza od jej liści. Kwiaty są zebrane w szczytowe, jednostronne grono, pochylone do dołu, ze zrosłymi białymi listkami okwiatu. Owocem konwalii są rzadko rosnące, zwisające, czerwone jagody.
Są prawie gładkie i prawie kuliste, osiągają średnicę 2,5 mm. Specyficzny zapach wiosennym kwiatom nadaje lotny olejek farnezol. Roślina ma nieprzyjemny, słodko-ostro-gorzki smak. Wszystkie części konwalii majowej są trujące, przy czym najbardziej narażone na zatrucia są dzieci. Konwalie należą do małego grona roślin, które mogą być doprowadzone do kwitnienia prawie o każdej porze roku.
Stokrotka pospolita (Bellis perennis)
Stokrotka pospolita jest gatunkiem rośliny wywodzącej się z rodziny astrowatych. Jej występowanie to większości obszarów Europy, także w Azji Zachodniej, Azerbejdżanie, oraz Libii. Jest rośliną pospolitą na terenie całej Polski. Jej łodyga liczy od 4 do 20 centymetrów wysokości, jest prosto wzniesiona, delikatnie owłosiona. Roślina wytwarza podziemne rozłogi. Kłącze walcowate i rozgałęzione.
Liście są zebrane w różyczkę, łopatkowe lub odwrotnie jajowate, jednonerwowe, zwężają się w ogonek liściowy. Kwiaty zebrane są w pojedynczy koszyczek na szczycie głąbika. Okrywa koszyczka składa się z tępo zakończonych listków ułożonych w dwuszeregach, krótko owłosionych. Dno koszyczka jest wypukłe i puste. Przeważnie kwitnie w miesiącach: od marca do listopada, czasem również w zimie, jeśli jest bezśnieżna i nie ma mrozów. Owoc – odwrotnie jajowata, gładka i żółtobrunatna niełupka długości ok.1 mm.
Stokrotka pospolita rośnie na łąkach, pastwiskach i przydrożach. Występuje także w górach po piętro kosówki. Jest rośliną uprawianą w celach ozdobnych, głównie ze względu na piękne kwiatostany. Odmiany uprawne tej rośliny mają barwę białą lub całą gamę odcieni. Roślinę tą można wysiewać z nasion, lub rozmnażać przez podział starszych, rozrośniętych już kęp. Nie wymaga specjalnej gleby, rośnie dobrze zarówno na stanowiskach słonecznych, jak i na stanowiskach półcienistych.
Zawilec gajowy (Anemone nemorosa)
Jest rośliną gatunku byliny należącej do rodziny jaskrowatych. Zawilec jest rośliną trującą. Łodyga pojawia się już wczesną wiosną. Ma wysokość od 10 do 20 centymetrów. Jest naga lub skąpo owłosiona i nierozgałęziona. Kłącze ma brunatnoczerwone lub żółtawe, pnące się poziomo, sięga do 30 centymetrów długości wraz z licznymi nitkowatymi korzeniami.
Mięsiste kłącze tego wiosennego kwiatu jest organem, który gromadzi materiały zapasowe, dzięki którym roślina jest w stanie szybko rozwinąć się wczesną wiosną i wykorzystać krótki czas przed porośnięciem liściami drzew. Liście osadzone są na spłaszczonych ogonkach o długości sięgającej połowy długości blaszki liściowej.
Na szczycie pędu nadziemnego, na dłgugiej szypułce rozwija się tylko jeden wiosenny kwiat składający się zwykle z 6 listków okwiatu. Od wewnątrz listki są białe, a od zewnątrz często koloru różowego. Owoc – szorstkie, owłosione, zielonawe, jednonasienne i niełupki z wygiętym dzióbkiem. Liczne niełupki są zebrane w zwisający owoc zbiorowy.
Zawilec gajowy rozprzestrzenia się wegetatywnie za pomocą kłączy oraz przez nasiona. Podobnie jak wszystkie gatunki z rodziny jaskrowatych zawiera we wszystkich swoich organach trującą substancję – ranunkulinę, przy czym najwięcej jej zawartości jest w kłączach
Babka lancetowata (Plantago lanceolata)
Babka lancetowata należy do rodziny babkowatych. Występuje w stanie dzikim prawie w całej Europie. Gatunek ten jest bardzo zmienny, jest w stanie przystosować się do różnych warunków, został „rozproszony” na wszystkie kontynenty. W Polsce babka lancetowata jest rośliną pospolitą. W czasie kwitnienia roślinie wyrastają pędy kwiatonośné osiągające wysokość do 40 centymetrów. Liście są długie, lancetowate.
Blaszka liściowa przeważnie całobrzega, rzadko z nielicznymi ząbkami.Szypułka jest prosto wzniesiona lub wznosząca się. Kwiatki są drobne, niepozorne, białe do brunatnoróżowych,spięte w gęsty, kulisty, brunatny kłos. Kwiatki osadzone w suchobłoniastych przysadkach.
Owoce są gadkie i błyszczące, w kształcie czółenek osadzonych po 1 lub 2 w jajowatej torebce. Korzenie są liczne i wiązkowe. Babka lancetowata często rośnie na łąkach, trawnikach, pastwiskach, przydrożach, zboczach czy też na polanach. Lubi lekkie i przewiewne gleby, czarnoziemne lub gliniasto-piaszczyste. Często jest spotykana jako roślina „ruderalna” lub chwast na koniczynie, lucernie. Plantację utrzymuje się od 4 do nawet 5 lat. Jest rośliną pastewną, ozdobną i leczniczą.
Mniszek pospolity (Taraxacum officinale)
Roślina gatunku „wieloletniego”, pochodząca z rodziny astrowatych. Mniszek pospolity potocznie zwany jest „mleczem”, z uwagi na zawartość soku mlecznego w jego łodydze. Nazwa ta jest błędna i myląca, ponieważ istnieją rośliny całkowicie odmienne i zwane podobnie. Jest nią np. mleczaj (Podlasie). Owoc mniszka pospolitego potocznie zwany jest „dmuchawcem”.
Korzeń mniszka jest gruby, długi, prosty i spichrzowy. Rozgałęzienia tworzy tylko w glebie kamienistej. Łodyga jest pusta w środku, osiąga wysokość od 10 do 20 centymetrów. Liście zebrane są w rozetę, są podłużné, lśniące i głęboko pierzasto wcięte. Środek liścia „przecina” główna żyła z mlecznym sokiem. Płatki korony są zrośnięte, koloru jasnożółtego lub złocistożółtego. Kwiatostan po osiągnięciu dojrzałości zamienia się w kulisty dmuchawiec.
Kwiaty są przedprątne, co jest sporym utrudnieniem samozapylenia. Mniszek pospolity zaczyna kwitnąć od kwietnia do sierpnia, zapylają go owady. Nasiona są rozprzestrzenia wiatr na duże odległości. Mniszek pospolity na uprawach rolnych, użytkach zielonych czy ogrodach jest uznawany za uciążliwy chwast. Jest rośliną występującą na siedliskach otwartych, takich jak: nieużytki, łąki, pola, trawniki czy ogrody. Jest rośliną leczniczą.
Rumianek pospolity (Chamomilla recutita)
Rumianek pospolity jest rośliną pochodzącą z rodziny astrowatych. Dziko występuje w Europie (po 63° 45’N) oraz na terenach Uralu, Kaukazu, Azji Mniejszej, Indii i Afganistanu. W Polsce rumianek jest rośliną pospolitą, uprawianą także jako roślina lecznicza. Jego łodyga jest naga i silnie rozgałęziona.
Cała roślina wydziela specyficzny i silny, aromatyczny zapach. Liście rumianka są „skrętoległe” lub siedzące. Mają łatki w kształcie nitkowatym, są równowąskie i ostro zakończone. Korzeń tej rośliny jest palowy, cienki i mocno rozgałęziony. Kwiaty zebrane w koszyczek, o białej barwie, z czasem przekwitają i odginają się w dół.
Jest to roślina jednoroczna. Dziko występująca na polach, przydrożach i siedliskach ruderalnych. W uprawach rolnych rumianek jest chwastem. Jego wymagania glebowe są naprawdę minimalne. Rumianek jest rośliną leczniczą, która pojawia się tylko wiosną.
Fiołek leśny (Viola reichenbachiana)
Występuje w niemal całej Europie, jak i na pozostałych kontynentach. Fiołek jest pospolity w południowej i środkowej Europie, a w Polsce występuje pospolicie na całym niżu jak i na niższych położeniach górskich. Jest rośliną wieloletnią, sięga od 5 do 20 centymetrów wysokości.
Cała roślina jest raczej naga, lub słabo owłosiona. Jej łodyga podnosząca się, rzadziej leżąca. Kłącze znajduje się pod liściową różyczką bez łusek. Łiście „odziomkowe” fiołka, są sercowate i długoogonkowe, a liście łodygowe mają kształt sercowato-jajowaty, na krótszych ogonkach. Roślina kwitnie w miesiącach od kwietnia do czerwca.
Bezwonne kwiaty zapylają pszczoły,zwabione barwnymi, wiosennymi kwiatami i nektarem zbierającym się w ostrodze rośliny. Posiadające „elajosom” nasiona roznoszone są najczęściej przez mrówki. Fiołek leśny jest uprawiany jako roślina ozdobna.
Niezapominajka błotna (Myosotis palustris)
Roślina z rodziny ogórecznikowatych. W stanie dzikim występuje w całej Europie oraz na części obszaru Azji. W Polsce jest pospolitym, wiosennym kwiatem. Łodyga niezapominajki jest przeważnie kanciasta, owłosiona, płożąca się, zakorzeniająca lub wzniesiona. Pod ziemią przebiega cienkie, pełzające kłącze. Liście są owłosione, szerokie i bezogonkowe. Dolne liście – ogonkowe, górne – siedzące. Kwiaty tej rośliny zebrane są na szczycie łodygi w sierpik, który z czasem wyprostowuje się wraz ze wzrostem.
W efekcie tego świeżo rozwinięte kwiaty znajdują się na jego szczycie. Obszary występowania niezapominajki błotnej to m.in. bagna, mokre łąki, gleby bogate w azot, ilaste lub muliste. W Tatrach ten wiosenny kwiat dochodzi nawet do piętra kosówki. Niezapominajka jest uprawiana jako roślina ozdobna.
Mak (Papaver)
Ta roślina, pochodzi z rodziny makowatych. Jest rośliną oleistą. Istnieje wiele gatunków maku, rozsianych po Eurazji, Afryce oraz po Ameryce Północnej Roślina ta osiąga nawet do 1,2 m wysokości. Liście maku są pierzastodzielne bądź niepodzielone. Tylko odziomkowe lub skrętolegle wyrastające wzdłuż łodygi, zazwyczaj są owłosione. Dolne liście zwykle na ogonkach, a górne siedzące.
Kwiaty są duże, sięgają do 16 cm średnicy, są pojedyncze, na długich szypułkach. Kolor kwiatów maku jest zróżnicowany – zazwyczaj czerwony lub pomarańczowy, ale także w rozmaitych barwach od białego poprzez różowy do ciemnopurpurowego, żółty, fioletowy. Ten wiosenny kwiat zaliczny jest do roślin: jednorocznych, dwuletnich i do bylin. Wiele gatunków maku uprawianych jest jako rośliny ozdobne.
Borówka czarna (Vaccinium myrtillus)
Borówka czarna jest gatunkiem rośliny wieloletniej, pochodzącej z rodziny wrzosowatych. Występowanie tej rośliny rozciąga się przez Azję, Europę i Amerykę Północną na obszarach o klimacie umiarkowanym i arktycznym. W Polsce jest rośliną pospolitą, zarówno na nizinach, jak i w górach. Borówka czarna jest krzewinką osiągającą od 15 do 60 cm wysokości.
Jej gałązki są ostro kanciaste, nagie i gęsto rozgałęzione. Liście z zewnątrz są połyskujące, od spodu jaśniejsze, cienkie i zaostrzone na szczycie. Na zimę opadają. Wiosenne kwiaty tej rośliny są pojedyncze, zwisające w kątach liści na szypułkach. Owocem borówki jest czarna jagoda z niebieskawym, woskowym nalotem. Borówka kwitnie od kwietnia do czerwca. Jej kwiaty zapylają owady. Czas od zapylenia do pełnej dojrzałości owocu wynosi ok. 2 miesiące.
Pięciornik biały (Potentilla alba)
Roślina gatunku byliny kłączowej, pochodzącej z rodziny różowatych. W Polsce jest gatunkiem dosyć pospolitym, a występuje m.in. w Masywie Grochowej (Brzeźnica), oraz w rezerwatach przyrody. Pięciornik jest rośliną niskopienną, okrywową o wysokości od 6 do 25 centymetrów. Kłącze ma krótkie i grube bez rozłogów.
Pokrywają je ciemnobrunatne resztki przylistków jest zakończone rozetką liści. Wyrastają z niego korzenie wrzecionowato zgrubiałe, mięsiste. Łodyga tego wiosennego kwiatu jest widlasto rozgałęziona, pełzająca. Liście pięciornika białego są odziomkowe głęboko powcinane, 5-listkowe i osadzone na długich ogonkach. Płatki korony dosyć duże, sercowate, biało kremowe w liczbie pięciu oraz tworzą okwiat. Roślina kwitnie w miesiącach od kwietnia do czerwca.
Rośnie w lasach liściastych, zaroślach w miejscach słonecznych i nieznacznie zacienionych, oraz glebach piaszczysto-gliniastych, przeciętnie żyznych. Jest wykorzystywana w ogrodach skalnych oraz na rabaty mieszane. Podstawowym walorem tej rośliny są ozdobne liście i kwiaty. Wymaga słonecznego stanowiska, a co do gleby nie jest wymagający, najlepiej rośnie na glebach lekkich, piaszczystych lub piaszczysto-gliniastych.
Poziomka pospolita (Fragaria Vesca)
Poziomka pospolita jest gatunkiem rośliny, pochodzącej z rodziny różowatych. Dziko rosnąca w całej Europie a także w Azji i Ameryce Północnej. W Polsce jest pospolita na całym obszarze. Jest uprawiana w wielu krajach świata, a także w Polsce. Wysokość tej rośliny sięga od 5 do 20 centymetrów.
Listki tej rośliny są luźno owłosione, na górnej stronie ciemnozielonego koloru a pod spodem sinawe lub szarawe. Na łodygach poziomki wyrasta zwykle od 3 do 10 białych kwiatków osadzonych na szypułkach niewiele dłuższych od liści. Kwiaty ma promieniste o działkach kielicha odstających od „owocu”, który po dojrzeniu odrywa się od nich.
Owoce poziomki są soczyste, czerwonego koloru – pozorne bardzo podobne, lecz mniejsze od owoców truskawki. Osiągają najlepszy smak dopiero w pełni dojrzałości. Roślina uprawiana w licznych odmianach, głównie w uprawach amatorskich. Jest także rośliną leczniczą jak i kulinarną.
Pierwiosnek wyniosły (Primula elatior)
Jest dziko rosnącą rośliną, występującą głównie w górach. Pierwiosnek wyniosły jest gatunkiem rośliny, należącej do rodziny pierwiosnkowatych. W Polsce jest pospolita w Sudetach i Karpatach, na niżu występuje rzadko. Jego łodyga jest owłosiona białymi, kędzierzawymi włoskami. Jej wysokość sięga od 10 do 40 centymetrów.
Liście tego wiosennego kwiatu mają podłużny, jajowaty kształt. Są pomarszczone i omszone po obu stronach blaszki. Mają oskrzydlone ogonki, a przy ziemi tworzą różyczkę liściową. Kwiaty pierwiosnka zebrane są w podbaldach na szczycie głąbika. Kielich jest dwubarwny,ściśle otaczający siarkowożółtą koronę z pomarańczową gardzielą.
Roślina zaczyna kwitnąć w miesiącach od kwietnia do lipca. W kwiatach występuje różnosłupkowość utrudniająca samozapylenie. Jest objęta w Polsce częściową ochroną gatunkową. Roślina ozdobna uprawiana w ogródkach, w szczególności w ogródkach skalnych.
Złoć (Gagea)
Złoć jest grośliną, pochodzącą z rodziny liliowatych. Do polskiej flory należy 5 gatunków tej rośliny. Zasięg rodzaju obejmuje Europę, północną Afrykę i Azję, sięgając na wschodzie do Azji Środkowej i zachodnich Himalajów. Są to nieduże rośliny zielne, sięgające do 15 centymetrów.
Łodyga jest zwykle pojedyncza. Liście są nieliczne, odziomkowe, wyrastające wprost z cebuli. Liście tego wiosennego kwiatu są włosowate, równowąskie lub wąsko lancetowate. Kwiaty obupłciowe z sześcioma wolnymi listkami okwiatu w dwóch okółkach. Okwiat koloru żółtego lub żółtozielonego,bardzo rzadko białego. Roślina kwitnie wczesną wiosną. Niektóre gatunki uprawiane są w celach ozdobnych.
Bodziszek czerwony (Geranium sanguineum)
Jest rośliną pochodzącą z rodziny bodziszkowatych. Bodziszek czerwony występuje w Europie, Azji Mniejszej i na Kaukazie, jest też uprawiany w wielu krajach. W Polsce ten wiosenny kwiat występuje na całym niżu, jednak nie jest zbyt pospolity. W górach jest rzadkością. Jego łodyga jest wzniesiona lub podnosząca się, owłosiona. Sięga od 10 do 50 centymetrów wysokości. Pod ziemią ma grube kłącze.
Liście w zarysie okrągławe, do 5 centymetrów średnicy. Kwiaty bodziszka wyrastają pojedynczo na odstająco owłosionych szypułkach. Kolor kwiatów – krwistoczerwony. Ten wiosenny kwiat spotkać można w miejscach kamienistych, na suchych zboczach, w zaroślach, w widnych lasach, oraz na słonecznych skrajach lasów. Preferuje lekko zasadowe gleby. Jest rośliną ozdobną, uprawiana dla swoich pięknych kwiatów. Wymaga słonecznego lub półcienistego stanowiska.
Iglica pospolita (Erodium cicutarium)
Iglica pospolita to gatunek rośliny jednorocznej/dwuletniej, pochodzącej z rodziny bodziszkowatych. Ten wiosenny kwiat występuje w Azji, Europie i Ameryce Północnej. W polskiej florze gatunek obcego pochodzenia jest pospolity na całym obszarze.
Łodyga jest wzniesiona lub rozesłana, sięga wysokości od 10 do 50 centymetrów. Jest szorstko owłosiona, czerwonawego koloru. Liście nieparzystopierzaste z listkami pierzastowcinanymi siedzącymi lub bardzo krótkoogonkowymi. Kwiaty iglicy pospolitej zebrane są w baldachokształtne kwiatostany liczące po 5 – 10 kwiatów na długich szypułkach. Kwiaty purpurowe, niekiedy białego koloru lub z plamami.
Iglicę można spotkać na polach, przydrożach, rowach, nasypach, oraz w miejscach ruderalnych. Szczególnie lubi piaszczyste pola okopowych, zbożowych i gleby piaszczyste zasobniejsze w azot. W uprawach rolnych jest pospolitym chwastem, zwłaszcza w zbożach i roślinach okopowych. Roślina zaczyna kwitnąć w miesiącach od kwietnia do września.
Zobacz kolejne Kwiaty wiosenne
Wraz z przybyciem wiosny, do życia budzą się różnorodne rośliny i wiosenne kwiaty. Każde z nich mają odmienny wygląd, zapach czy też barwę.
Kwiatami kwitnącymi na wiosnę są między innymi:
- Czosnek niedźwiedzi
- Konwalia majowa
- Stokrotka pospolita
- Zawilec gajowy
- Babka lancetowata
- Mniszek pospolity
- Rumianek pospolity
- Fiołek leśny
- Niezapominajka błotna
- Mak
- Borówka czarna
- Poziomka pospolita
- Pierwiosnek wyniosły
- Złoć
- Bodziszek czerwony
- Iglica pospolita
Zobacz kolejne Kwiaty wiosenne